Toprak Analizi
Toprak analizlerinin amacı topraklarda bulunan bitki besin maddesi miktarlarını tespit suretiyle o topraklarda yetiştirilecek bitkilerin isteği olan gübre cinsini ve miktarını ortaya koymaktır. Bunu bilmek karlı bir gübreleme için esastır. Belli bir tarla toprağı, bu amaçla kurulmuş laboratuvarda kimyasal yollarla analiz edilerek içerisindeki bitki besin maddeleri miktarları bulunur ve böylece o toprakta yetiştirilecek bitkinin büyümesi ve iyi bir ürün vermesi için hangi besin maddelerinin eksik olduğu tespit edilerek verilmesi gerekli gübre miktarları zamanlaması belirlenir.
Analiz yaptırmadan gereğinden fazla gübre kullanımı da yanlıştır. Aşırı miktarda bulunan herhangi bir element başka bir elementin bitki tarafından alınmasını zayıflatıp veriminizi düşürür. Bu nedenle bitki için yarayışlı her elementin ve parametrenin ideal düzeylerde tutulması gerekmektedir.
Toprak Numunelerinin Alınması
Toprak analizlerinde örneklerin usulüne uygun alınması çok önemlidir. Araziyi temsil etmeyen, usulüne uygun alınmamış toprak örnekleri, en gelişmiş cihazlar ve yöntemlerle analiz edilse bile yanlış sonuçlar verebilir.
Aynı tarla içinde, değişik özellik gösteren kısımlar bulunabilir. Bu nedenle Toprak örneği almadan önce, örnek alınacak yerin renk, meyil, yükseklik, toprak tipi, drenaj durumu, topografyası, jeolojik yapısı, verimliliği, arazinin baskısı, toprak tekstürü (dokusu), taşlılık ve ana materyalinin türü, yetiştirilen bitkinin gelişme durumu gibi toprak ve arazi özellikleri belirlenmelidir.
Eğer arazi çok büyük ise ve farklılıklar gösteriyorsa arazinin kâğıt üzerine bir krokisi (şeması) çizilir. Bu krokide (şemada) farklılıklar belirtilir. Farklı yerlerden farklı örnekler alınır.
Bu kroki (şema) üzerinde;
Ahır gübresi veya kimyasal gübre verilen alanlar,
Toprak bünyesi farklı alanlar,
Renk farklılığı gösteren alanlar,
Tuzluluk görülen yerler,
Organik maddesi fazla olan alanlar,
Taban veya kıraç alanlar,
Meyil ve erozyon durumu farklı kısımlar,
Suların toplanabileceği çukur kısımlar işaretlenmelidir.
İşaretlenen bu yerlerin hepsi birbirinden farklı olacağından, buralardan alınıp karıştırılan numuneler bu alanların hiçbirisini temsil etmeyeceği için ayrı ayrı analizi yapılmalıdır.
Toprak numunesi bahçe, tarla veya seranın genişlik ve genel durumuna göre V şeklinde dolaşılarak;
Arazi homojen yapıda ise: En fazla 40-60 hektar için bir adet toprak numunesi
Arazi homojen yapıda değil ise: En fazla 20-40 hektar için bir adet toprak numunesi
0–30 cm. derinlikten (Meyve bahçelerinden toprak numunesi almada, numuneler ağacın taç izdüşümünden alınır. Bahçelerden örnekleme 0-30 ve 30-60 cm derinliklerden ayrı ayrı yapılır.)
“V” şeklinde çukurlar açılır. Çukurun yan duvarından bel küreği ile önce 0–30 cm. derinlikten 2–3 parmak kalınlığında toprak dilimi
En az 10, en fazla 20 değişik yerden alınmalıdır.
Alınan toprak numunesi temiz bir plastik kova içine konulur. Belirlenen diğer noktalardan da toprak numunesi alınır. Aynı derinliğe ait toprak numuneleri bir araya toplanır. İçindeki taş ve bitki artıkları temizlenir. İri toprak parçaları el ile mümkün olduğunca ezilir. Alınan toprak numuneleri iyice karıştırılır ve böylece temsili numunenin yeknesak olması sağlanır.
Bu karışımdan yaklaşık 1-1,5 kilo toprak numunesi alınarak temiz bir torbaya konulur. Alınan her toprak numunesi için kurşun kalem ile bilgileri yazılır.
Yaprak Analizi
Bitki bünyesindeki besin elementleri miktarını ortaya koymak amacı ile yapılır. Bitkilerin yetiştirildikleri topraklardaki beslenme durumları ve beslenmelerinde herhangi bir olumsuzluk yaratacak bir faktör var ise bu durumu belirlemektir.
Bahçe içerisinde U veya X şeklinde yürüyerek ve bir ağaç atlanarak omuz hizasındaki o yıla ait güneş gören sürgünlerden ve ağacın dört bir tarafından alınmalıdır.
Bir alanı temsil etmesi için o alanda bulunan bitkilerin en az %20’sinden yaprak numunesi alınmalıdır.
-Alınan yapraklar aynı tür ve çeşide ait olmalıdır.
-Yaprak alınan ağaçların yaş farkları 10’dan fazla olmamalıdır.
-Aşırı derecede beslenme yoksunluğu olan yapraklar seçilmeli ve bu durum belirtilmelidir.
-Yapraklar ıslak iken alınmamalıdır.
Sulama Suyu Analizi
Su Örneklerinin Alınması
Su numuneleri, 1,5 – 2 litrelik cam şişe ve plastikten yapılmış numune kaplarına konulur. Numune kaplarının çok temiz olmasına dikkat edilir. Temiz olan bu kap ayrıca numunesi alınacak olan su ile 4 -5 defa yıkanır, sonra su şişenin ağzına kadar doldurulur. Şişe ile kapak arasında boşluk bırakılmaz. Bu şekilde numune alınan şişenin ağzı temiz bir kapak ile kapatılmalıdır. Şişenin Ağzına birde etiket bağlanır. Etikette numune bilgileri yazılır.